მზიას ბლოგი: კვლევა

დაბალი მოტივაციის პრობლემა საბაზო საფეხურის მოსწავლეებში

რუსული ენის გაკვეთილზე

საკუთარი პრაქტიკის კვლევა

პედაგოგი: მზია სხილაძე

სსიპ ზესტაფონის მუნიციპალიტეტის სოფელ ალავერდის საჯარო სკოლა

2018-2019სასწ.წელი

სარჩევი

შესავალი_გვ.3

თავი I

საკვლევი თემის აქტუალურობა--გვ.3

1.პრობლემის ანალიზი____გვ.4

2.კვლევის მიზანი___გვ.5

თავიII

ლიტერატურის მიმოხილვა___გვ.6

თავი III

მეთოდოლოგია და საკვლევი საკითხები

კვლევის მეთოდები____გვ.14

თავიIV

მონაცემთა ანალიზი____გვ.15

თავი V

განხორციელებულიინტერვენციები___გვ.18

თავიVI

რეკომენდაციები_____გვ.2 1

კვლევის შედეგები____გვ.22

თავიVII

დასკვნა_________გვ.24

ბიბლიოგრაფია_______გვ.25

დანართები

დანართი1

მოსწავლის ანკეტა----გვ.25

დანართი 2

კითხვარი მშობლებს___გვ.26

დანართი3

ინტერვიუ მასწავლებლებთან___გვ.26

დანართი4

ოლიმპიადებისთვის/ კონკურსებისთვის / შეჯიბრებებისთვის მოსწავლეების მომზადება-----გვ.27

დანართი5

რუსული ენის წრე___31

დანართი6

გაკვეთილის გეგმა___32

დანართი7

გაგება-გააზრებაზეორიენტირებული ტესტის ნიმუში____გვ.35

შესავალი

სსიპ ზესტაფონის მუნიციპალიტეტის სოფელ ალავერდის საჯარო სკოლის რუსული ენის მასწავლებლის მზია სხილაძის მიერ ჩატარებული ეს კვლევა საბაზო საფეხურზე მოსწავლეთა დაბალი მოტივაციის პრობლემას ეხება.

ანგარიში შვიდი თავისგან შედგება:

I.თავში მოცემულია საკვლევი საკითხის აქტუალობა, პრობლემის ანალიზი და კვლევის მიზანი, სტრუქტურა და დასკვნები

II. მოცემულია მოსაზრებები მოტივაციის ამაღლების შესახებ

III. თავში დასმულია კვლევის მთავარი კითხვა, განსაზღვრულია სამიზნე ჯგუფი, კვლევის მეთოდოლოგია

IV. თავში მოცემულია კვლევის შედეგები, მონაცემთა ანალიზი, ინტერვენცია

V. თავი მოიცავს ინტერვენციის მეთოდებს და შეფასებას

VI.თავში მოცემულია რეკომენდაციები

VII. თავია დასკვნა.

კვლევის ანგარიშის ბოლოს მოცემულია ბიბლიოგრაფია და დანართები

I თავი

საკვლევი თემის აქტუალობა:

დაბალი მოტივაციის პრობლემა დღეისათვის თითქმის ყველა საგანში მწვავედ დგას და მასწავლებლები ხშირად მიმართავენ ერთნმანეთს ამ პრობლემის გასაანალიზებლად.დაბალი მოტეივაციის პრობლემა განსაკუთრებით შეიმჩნევა რუსული ენის შესწავლისას, რადგანძირითადი საკომუნიკაციო უცხოურ ენად ინგლისური ენა ათვლება. უკვე მესამე წელია რუსულ ენას ჩვენი სკოლის მოსწავლეები აღარ ირჩევენ ეროვნულ გამოცდებზე.ჩემი საკვლევი საკითხია-როგორ ავამაღლო მოსწავლეებში სწავლის მოტივაცია?

მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების სქემაში ჩართული მასწავლებლები კარიერული წინსვლის მომენტში ანხორციელებენ საკუთაერი პრაქტიკის კვლევას. ეს კვლევაც ჩემს პირად პრაქტიკაში არსებულ პრობლემებს ეხება. მოვახდენ მათ იდენტიფიცირებას, დავგეგმავ ინტერვენციებს, განვახორციელებ, გავაანალიზებ და შევაჯამებ.

საკვლევი საკითი აქტუალური უნდა იყოს ყველა პედაგოგისთვის რომ ისინიც ჩაერთონ კვლევის მიმდინარეობაში, რომ დამეხმარონ საკითხის გარკვევაში, გადაჭრის გზების მოძებნაში და ინტერვენციების განხორციელებაში , ხოლო შემდგომ მათაც შეუძლიათ ეს მიგნებები გამოიყენონ თავიანთ პრაქტიკაში. კვლევის შედეგად გაირკვა, თუ როგორ ავუმაღლო მოტივაცია მოსწავლეებს, რომელიც დაკავშირებულია მათ აკადემიურ მოსწარების გაზრდაზე, რომელიც გაზრდის კლასის საშუალო და სკოლის საშუალო მოსწარებას.

ესგ მითითებულია რომ, სკოლა ორიენტირებული უნდა იყოსმოსწავლის მოტივაციის გაზრდაზე. მოსწავლე უნდა ხედავდესდავალების მიზანს, მის საჭიროებას, კავშირს სკოლაში მიმდინარესაქმიანობასა და სკოლის გარეთ მიმდინარე ცხოვრებას შორის.(ესგ.მუხლი 13) ასევე მთავარია მოსწავლემ დაინახოს რომ, მასწავლებელი მის ცოდნას ამოწმებს და ორიენტირებულია შეაფასოს სწავლის შედეგი.

როგორც ყველა მასწავლებელს სურვილი მაქვს ჩემს საგანში მოსწავლეებმა კარგად ისწავლონ, ამისათვის ენერგიას არ ვიშურებ და მშობლებიც ჩართული არიან. მაგრამ ზოგჯერ ისინიც და კოლეგებიც ამბობენ რომ, მოსწავლეები ვერ ხედავენ ცოდნის მიღების აუცილებლობას და უარს ამბობენ სწავლაზე. მათ კი ვერ ვაიძულებთ ისწავლონ თუკი ამის საჭიროებას თვითონ ვერ ხედავენ. ამიტომ მოტივაციის ამაღლებით ცოდნის მიღების აუცილებლობა უნდა დაინახოს თითოეულმა.

აქედან გამომდინარე დავისახე მიზნად საბაზო საფეხურის ყველაზე დაბალმოტივირებული კლასის( მე-9) პრობლემა გამომეკვლია და გადაჭრის გზები მომეძებნა სადაც მასწავლებლის როლი იქნებოდა გათვალისწაინებული.შევიმუშავე გეგმა, გავეცანი შესაბამის ლიტერატურას , დავსახე ინტერვენციებიმოტივაციის ასამაღლებლად.

პრობლემის ანალიზი:

სკოლის პრაქტიკიდან გამომდინარე დაბალი მოტივაციის პრობლემა განსაკუთრებით საბაზო საფეხურზე შეიმჩნევა. მე-9 კლასში ხშირად მოსწავლეები გაკვთილზე მოუმზადებლები მოდიან მიუხედავად ჩემი დიდი მცდელობისა საშინაო დავალება ინსტრუქციით მივცე, ამბობენ, რომ ვერ მოემზადენ გაკვეთილისთვის, ვერ დაწერეს თუ ისწავლეს რადგან ვერ გაიგეს როგორ შეესრულებინათ. ამის გამო გაკვეთილზე ინტერესიც და ჩართულობაც ძალიან დაბალია. გაკვეთილზეშეინიშნება თვითდაჯერების პრობლემა, არ შეუძლიათ წაკითხულის გაგება და აზრის გამოტანა, ანალიზის გაკეთება და სხვადასხვა ინტერაქციაში მონაწილეობა, არ არიან დარწმუნებული თავის ცოდნაში.ვფიქრობ, აქ უნდა წამოიწიოს მასწავლებლის როლმა, რემელიც სხვადასხვა აქტივობებით მოსწავლეს უფრო დაჯერებულს გახდის, რომ შეძლებს სრულყოფილად ჩაერთოს სწავლის პროცესში. მოსწავლეების სურვილი მიიღონ მონაწილეობა სასკოლო პროექტებში , ღონისძიებებში და კონკურსებსა თუ ოლიმპიადებში ასევე დაბალია.

ყველა მოსწავლე არ არის ნიჭიერი მაგრამ არის მიზანმიმართული, მას აქვს შინაგანი მოტივაცია. ზოგჯერ ეს მიცემული დავალების შესრულებით თავისი ცოდნის შემოწმება და გამოცდაა. ისინი არ უშინდებიან სირთულეებს და სხვა და სხვა ეფექტურ გზებს ეძებენ მიზნის მისაღწევად. მაგრამ არიან მოსწვლეები რომლებიც ასრულებენ მიცემულ დავალებას რაიმე საჩუქრის მიღების მოტივიტ ასეთი მოსწავლეები ნაკლები ძალისხმევით მეტი სარგებლის მიღებაზე არიან ორიენტირებული. მშობლებთან გასაუბრების შემდეგ დავადგინე, რომ ზოგჯერ მშობლები ცდილობენ გარეგანი მოტივაციით, წახალისებით დაპირებებით მათი შვილები რაიმე შედეგამდე მივიდნენ და მოტივაცია შემდეგი სქემით ვითარდება-სტიმული_ რეაქცია.ზოგჯერ ეს წახალისებაა, მაგრამ ზოგჯერ დასჯის შიში.

რუსული ენა საკმაოდ რთული ენაა და მოსწავლეები ხშირად აღნიშნავენ ამას. სხვა მიზეზებიც არსებობს, რომ მოსწავლეს არ ქონმეს სურვილი ენის შესწავლის. მაგრამ არის რამდენიმე შეკითხვა : რატომ არ აქვს მოსწავლეს სწავლის სურვილი? რა არის ხელისშემშლელი ფაქტორები? რატომ უნდა გავხადოთ მოსწავლე მოტივირებული? რატომ უნდა შევიტანოთ მოტივაციის ასამაღლებლად მრავალფეროვანი აქრივობები? მოსწავლეების მოტივაცია მასწვლებლის როლის გათვალისწინებით რატომ უნდა მოხდეს?

სწავლის პროცესმა მოსწავლეეში ახლის გაგების, მოვლენების შეცნობის ინტერესი უნდა აღძრას. ამ დროს მასწავლებელზე ბევი რამ არის დამოკიდებული , როგორია თვითონ მასწავლებელი , რამდენად პროფესიონალია, სამართლიანია, ჰუმანურია, და თვითონ მოტივირებული აკეთოს თავისი საქმე.

კვლევის მიზანი:

ჩემი კვლევის მიზანი-მოსწავლებში რუსული ენის სწავლისადმი დაბალი მოტივაციის მიზეზის დადგენა და გამოსწორების გზების დასახვაა.

კვლევის ფარგლებში უნდა მოვიკვლიო რამდენად უნდა გამოვიყენო გაკვეთილზე დადებითი გარე მოტივატორები(შექება, კარგი შეფასება, წახალისება), რომ გავაღვიძო მოსწავლეებში რუსული ენის შესწავლის სურვილი, ჩავრთო მრავალფეროვანი აქტივობები მოტივაციის ასაწევად. გავუღვიძო სწავლისადმი სიყვარული და ინტერესი ენისადმი. განვუმარტივო რუსული ენის შესწავლის აუვილებლობა. ამ პრობლემებისათვის მესაჭიროება ინტერვენციების დაგეგმვა, განხორციელება და მიღწეული შედეგების შეფასება. კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით მოსწავლეებისთვის რეკომენდაციების შემუშავება. ყველა ამ პროცედურის განხორციელების დროს მასწავლებლის როლი მაქსიმალური ხელშეწყობაა მოტივაციის ამაღლებისათვის.

II თავი

ლიტერატური მიმოხილვა

რა არის მოტივაცია და რა საშუალებები არსებობს მოტივაციის ასამაღლებლად.

მოტივაცია ადამიანის შინაგანი მდგომარეობაა, რომელიც აღძრავს, წარმართავს და უზრუნველყოფს ქცევას. თვითონ ტერმინი“მოტივაცია“ სწავლის პროცესში ჩართულობას, ინტერესს და დადებით განწყობას ნიშნავს. მოტივირებული ადამიანი დაჯერებულია თავის ცოდნაში და შეფასებასაც შესაბამისს იღებს. მისთვის სწავლის პროცესი სასიამოვნო და სახალისოა.

მოტივაციის გარეშე ძნელი წარმოსადგენია სწავლების პროცესს დადებითი შედეგი მოყვეს და სწავლა სასურველ საქმიანობად იქცეს. ნებისმიერ ასაკობრივ ჯგუფში მრავალფეროვანი და მოსწავლეების საჭიროებაზე მორგებული აქტივობები, ასევე გამართული სასწავლო გარემო და მოსწავლისა და მასწალებლის მეგობრული და თანამშრომლობითი დამოკიდებულება მოტივაციის ამაღლებას და სწავლის ხარისხის გაუმჯობესებას უწყობს ხელს.სწავლის პროცესში მასწავლებლის მთავარი დანიშნულება მოსწავლის სწავლის სურვილის გაღვიძებაა და დღეს როდესაც თანამედროვე ტექნლოგიები მოზარდის განუყოფელ ნაწილად იქცა, მევრი მათგანი ამ ტექნოლოგიების გამოყენებას სასწავლო პროცესში ელოდება.შემეცნებითი ფილმები, მოსასმენი მასალები, ონლაინ რესურსები, ვიქტორინები,ჯგუფური მუშაობა, სააზროვნო თამაშები და სხვა მეთოდები, რომლის გამოყენება მასწავლებელმა მოსწავლის სასწავლო პროცესში ჩართვისთვის და სხვადასხვა უნარების განვითარებისთვის უნდა გამოიყენოს.

მოტივაციის ამაღლებაზე სისტემატური მუშაობა დიდწილად განაპირობებს მაღალ აკადემიურ მოსწრებას და სასწავლო პროცესის სასიამოვნოდ და სახალისოდ წარმართვას.

მოსწავლეთა მოტივაციის ამაღლებაში მნიშვნელოვანი როლი ენიჭება პედაგოგს, ამიტომ როგორც გარეგანი ისე შინაგანი მოტივაციის გაუმჯობესებაზე კომპლექსური მუშაობა ზრდის მოსწავლის აკადემიურ მოსწრებას და სასწავლო პროცესი სასიამოვნოდ და სახალისოდ წარიმართება (ტყემალაძე და სხვები 2008:5)

შინაგანი მოტივაციის დროს მასწავლებლები მიმართავენ შემდეგ სტრატეგიებს:

1. მოსწავლეთა ინტერესების გათვალისწინება დავალების მიცემისას

2. არჩევნის უფლება ზოგიერთ შემთხვევაში

3. აზრის გამოხატვის თავისუფლება

გარეგანი მოტივაციის სტრატეგიები:

1. წახალისება

2. სიტყვიერი და წერილობითი შექება

მოტივაციის ასამაღლებელიძირითადი საშუალებებია- პიროვნული ურთიერთობები, სასწავლო ატმოსფერო, სასწავლო გეგმის მოთხოვნები.

მოტივაციის ამაღლების ტექნოლოგიებზე განათლების თეორეტიკოსები სხვა და სხვა მოსაზრებებს გვთავაზობენ , მაგრამ ჩვენ ისეთი მიდგომები უნდა მოვძებნოთ რომელიც პრაქტიკულად მიღწევადი და ეფექტური იქნება.

ჯონ კელერიმ ჩამოაყალიბა მოდელი რომელიც გულისხმობს მოტივაციის გაკვეთილის გეგმაში ჩაშენებას და ყურადღებას მოტივაციის ჩამოყალიბების 4 მიმართულებას აქცევს: ყურადღება, აქტუალობა, თავდაჯერებულობა, კმაყოფილების განცდა. კელერის აზრით ეს კატეგორიები ქმნის პირობების ერთობლიობას, რომელიც აუცილებელია ადამიანისთვის, რომ მოტივერებული იყოს.კელერის მოდელის მიხედვით მასწავლებელი შეკითხვას უსვამს თავის თავს:რაში გამოადგება მოსწავლეებს ამ მასალის ცოდნა(მოსწავლეთა მოტივაციის ამაღლების კელერისეული მოდელი. 1 აპრილი 2016წ.ნინო კაპანაძე)

სპეციალისტთა განმარტებით, მოტივაცია ქცევის ფსიქოლოგიურისაფუძველია. რაც მეტად მოტივირებულნი არიან მოსწავლეები, მითმაღალია სწავლის ხარისხი, როდესაც მოტივაცია სუსტია, სწავლისხარისხიც იკლებს.

ამიტომ სასწავლო პროცესის დაგეგმვისას უნდა გავითვალისწინოთ მოსწავლის მოთხოვნილებები -ის ხელს შეუწყობს მოსწავლეთა დაინტერესებას და მაღალ ჩართულობას..აქვე მოცემულია რამდენიმე რჩევა: საგაკვეთილო პროცესის გამდიდრება დამატებითი კლასგარეშე აქტივობებით, მრვალფეროვანი სასწავლო მასალით,სწავლების ახალი მეთოდებით, და სტრატეგიებით.

მოსწავლეები ჩავრთოდ აქტიურად საგაკვეთილო პროცესში.ამისათვის მოვაწყოთ დისკუსიები, პრეზენტაციები, როლური თამაშები, საგანმანათლებლო ექსკურსიები.

ჩავრთოთ მოსწავლეები შეფასების ინსტრუმენტების მომზადებაში.ეს არამერტო მოტივაციას აამაღლებს, არამედ მასალის ათვისებასაც შეუწყობს ხელს.

შექმენით გარემო სადაც მოსწავლეს თავისი შეცდომების შეფასების არ შეეშინდება

იყავით მიუკერძოებელი სათანადოდ შეაფასეთ თითოეული ნაშრომი.

ყველა მოსწავლეს შეუძლია ისწავლოს და მიაღწიოს წარმატებას (როგორ ავამაღლოთ სწავლის მოტივაცია. 21 ნოემბერი 2012წ. თამარ კაციტაძე)

გავეცანი დიმიტრი უზნაძის „განწყობის თეორიას“, რომელშიცავტორი მიიჩნევს, მოსწავლე რომ გახდეს მოტივირებული დააქტიურად ჩაერთოს საგაკვეთილო პროცესში, მას შევუქმნათშესაბამისი განწყობა. დიმიტრი უზნაძე მიიჩნევდა, რომ ბავშვისგანვითარება მხოლოდ აქტივობის პროცესშია შესაძლებელი. სასწავლო პროცესის ეფექტიანობა, პირველ რიგში, სწავლისადმიდადებითი განწყობის შექმნას გულისხმობს, რომელიც გამოიწვევსმოსწავლის გააქტიურებას.

აღმზრდელი, როგორც სოციალური მიზნის მატარებელი , თუმც კი თვლის, რომ მოზარდის მომავალი კეთილდღეობით ხელმძღვანელობს, სინამდვილეში არ აქცევს ყურადღებას აღსაზრდელის სურვილებს, არ ითვალისწინებს მოსწავლეთა თავისუებურებებს და ხელმძღვანელობს საკუთარი მოტივებით... მოსწავლეს რომელიც საგაკვეთილო პროცესისთვის ემზადება ჭირდება მზაობა, განწყობა რომელიც აამოქმედებს სათანადო ძალებს და უნარებს გაიგოს და შეიწავლოს ახალი, მისთვის უცნობი ინფორმაცია. ამიტომ აქტივობების დაგეგმვისას მასწავლებელმა უნდა გაითვალისწინოს მოსწავლეთა ინტელექტუალური მოთხოვნილება, რომელიც სწავლის სურვილში გადაიზრდება. თუ ახალი აქტივობის მიმართ მოსწავლეებს დადებით ემოციურ დამოკიდებულებას შეუქმნით, შედეგი აუცილებლად დადებითი იქნება.(განვითარების და სწავლების თეორიები. დ უზნაძე“განწყობის თეორია“)

მოტივაციის თანამედროვე შინაარსობრივი თეორიის ერთ-ერთიფუძემდებლის აბრაჰამ მასლოუს აზრით, ადამიანთა მოთხოვნილებებირთულია და გავლენას ახდენს მოტივაციაზე. მან მოთხოვნილებები დაყო ხუთ კატეგორიად. ბიჰევიორისტების (ქცევითი მიდგომების მიმდევრების) შეხედულებებზე დაყრდნობით მოთხოვნილებები შეიძლება დაჯგუფდესშემდეგნაირად:
1)ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებები;
2) მომავლის რწმენისა და უსაფრთხოების მოთხოვნილებები;
3) სოციალური მოთხოვნილებები;
4) პატივისცემის მოთხოვნილებები;
5) თვითგამოხატვის მოთხოვნილებები.
რა ლოგიკური კავშირი არსებობს მოტივაციასა და მასლოუს იერარქიულმოდელს შორის? მოტივაციის ფსიქოლოგიაში განასხვავებენ გარეგან დაშინაგან მოტივაციას. მასლოუს იერარქიულ მოდელში გარეგანი სტიმულები(გარეგანი მოტივაცია) ქცევას აღძრავს პირველი ორი _ ფიზიოლოგიური დაუსაფრთხოების - მოთხოვნილების დონეზე, დანარჩენ სამ დონეზე კი მასშინაგანი სტიმულები (შინაგანი მოტივაცია) უდევს საფუძვლად. მასლოუსმიხედვით, რაზეა დამოკიდებული სწავლება და რა შეიძლება აღძრავდესსწავლის მოთხოვნილებას? ეფექტური სწავლება მოსწავლის მოტივაციისდონეზეა დამოკიდებული. მასლოუს იერარქიის მიხედვით, სწავლისმოთხოვნილება შესაძლოა სხვადასხვა დონის მოტივაციამ აღძრას. ესდამოკიდებულია ბავშვის ასაკსა და ინდივიდუალურ თავისებურებაზეც. მასლოუ აღნიშნავს, რომ თვითრეალიზაცია მეტისმეტად რთული ამოცანაა. მისი ვარაუდით, მას ზრდასრული ადამიანების მხოლოდ ერთი პროცენტიაღწევს. ნაკლებსავარაუდოა, მოსწავლეები დიდი ინტერესით მოეკიდონსწავლას, თუ დაკმაყოფილებული არ იქნა მათი ძირითადიმოთხოვნილებები - ისეთი, როგორიც არის ნორმალური კვება, უსაფრთხოსაკლასო გარემო და მასწავლებლისა და თანაკლასელებისკეთილგანწყობილი დამოკიდებულება. ცხადია, მოსწავლეებს, რომლებსაცძალიან შიათ ან ფიზიკური საფრთხის წინაშე დგანან, არასაკმარისიფსიქოლოგიური ენერგია ექნებათ სწავლისთვის. მოსწავლისთვისარანაკლებ მნიშვნელოვანია სიყვარულისა და დაფასების მოთხოვნილება. მოსწავლეს, რომელიც ვერ გრძნობს გარშემო მყოფთა სიყვარულსა დაპატივისცემას და რომელსაც არ სჯერა, რომ ის უნარითა და ნიჭითდაჯილდოებული პიროვნებაა, არ ექნება თვითრეალიზაციისკენ სწრაფვა; არექნება ცოდნის შეძენის, სამყაროს შეცნობის მოტივაცია, ვერ იქნებაშემოქმედებითი (კრეატიული), ახალი იდეების მიმართ გახსნილი. მოზარდისწარმატების ერთ-ერთი ფაქტორი თვითშეფასებაა - როდესაც მოსწავლე თავსვერ ართმევს სასწავლო პროცესს, თვითშეფასება და თვითპატივისცემაუქვეითდება, რაც ზრდის მის აგრესიას და დევიანტური ქცევის ალბათობას. მასწავლებელს, რომელსაც შესწევს უნარი, მოსწავლეებს თავი კარგად დათავისუფლად აგრძნობინოს, რომელიც მოსწავლეებისადმიკეთილგანწყობასა და პატივისცემას იჩენს, ძალუძს გაუღვიძოს მათ სწავლისსურვილი. იმისთვის, რომ მოსწავლეებმა ისწავლონ სწავლის პროცესისდამოუკიდებლად წართმართვა, აუცილებელია სჯეროდეთ, რომმასწავლებელი მათ სამართლიანად მოექცევა, არ დასცინებს და არ დასჯისუნებლიე შეცდომების გამო (მოტივაციის იერარქიული თეორია“ - აბრაჰამმასლოუ)

იმისათვის რომ საგაკვეთილო პროცესი ეფექტიანად წარიმართოს-მოსწავლეს უნდა ჰქონდეს და მუდმივად ინარჩუნებდეს სწავლის მოტაივაციას.მასწავლებელი სამი მიმართულებით უნდა იყოს ძლიერი: მასწავლებელი პროფესიონალურად უნდა ფლობდეს მოსწავლეთა მიდგომის უნარებს. რომელი მეთოდები უფრო ნაყოფიერია და როგორ მიიღოს საშინაო დავალებით მეტი სარგებელი(მარზანო, მარზანო და ფიქერინფი 2009:4)

განვიხილე ცვატა ბერძენიშვილის სტატია „მოტივაცია კლასში-მოტივაციისთეორიები“, რომელშიც იგი საუბრობს მოტივაციის როლზე ადამიანისცხოვრებაში და შინაგანი და გარეგანი მოტივატორების შესახებ. მრავალიპედაგოგი თანხმდება, რომ მოსწავლეთა მოტივირება ერთ-ერთიკრიტიკული საკითხია პედაგოგიკაში. მოსწავლეები კოგნიტურად, ემოციურად თუ ქცევით ჩართულნი უნდა იყვნენ პროდუქტიულ საკლასოაქტივობებში. დავიწყოთ საკითხით, რა არის მოტივაცია? მოვიძიოთ პასუხები, რომლებიც მოიცავს შინაგანი და გარეგანი მოტივაციის საკითხს, მოტივაციისოთხ თეორიას: ბიჰევიორისტულს, ჰუმანისტურს, კოგნიტურსა დასოციოკულტირულს. მოტივაციას, როგორც წესი, ასეთნაირად განმარტავენ: ესაა შინაგანი მდგომარეობა, რომელიც აღძრავს,წარმართავს დაუზრუნველყოფს ქცევას. ფსიქოლოგები, რომლებიც მოტივაციას სწავლობენ, აქცენტს ხუთ ძირითად საკითხზე აკეთებენ: როგორ არჩევანს აკეთებენადამიანები საკუთარ ქცევასთან დაკავშირებით? რატომაა, რომ მაგალითად, ერთი მოსწავლე გულმოდგინედ აკეთებს დავალებას, მეორე კიტელევიზორის ყურებას არჩევს?რა დრო უნდა გავიდეს, რომ მოტივაციაამოქმედდეს? რატომ იწყებს ზოგი მოსწავლე დავალების შესრულებას მაშინვე, ზოგი კი დროს ფლანგავს? რა ხარისხით ან ინტენსივობით არის ჩართულიადამიანი არჩეულ ქცევაში? ყურადღებით ასრულებს მოსწავლე დავალებასთუ მექანიკურად? რა აიძულებს ინდივიდს, იყოს შეუპოვარი და ადვილადდანებდეს? მაგალითად, რას იზამს მოსწავლე, მთლიანად წაიკითხავსშექსპირის ნაწარმოებს თუ მხოლოდ მის რამდენიმე გვერდს? რა გრძნობებიაქვს და რაზე ფიქრობს ინდივიდი, როცა ქცევას ახორციელებს? მაგალითად, მოსწავლე სიამოვნებას იღებს შექსპირის კითხვით, თუ მოსალოდნელგამოცდაზე ნერვიულობს?

ყველამ კარგად ვიცით, როგორ გამოიყურება მოტივირებული ადამიანი, რომელიც თავდაუზოგავად მიიწევს მიზნისკენ ან მუშაობს მუყაითად მაშინაცკი, როცა სამუშაო მოსაწყენად ეჩვენება. რა წარმართავს ქცევას რა ანიჭებს მას ამენერგიას? ამის ახსნა უნდა ვეძიოთ მოთხოვნილებებში, სტიმულებში, შიშებში, მიზნებში, სოციალურ ზეწოლაში, თვითრწმენაში, ინტერესებში, ცნობისმოყვარეობაში, რწმენაში, ღირებულებებში, მოლოდინებში და ა. შ. ზოგიერთი ფსიქოლოგი მოტივაციას პიროვნული ნიშან-თვისებებისტერმინებით ხსნის. ზოგიერთ ადამიანს მიღწევის მაღალი მოთხოვნილებააქვს, ეშინია გამოგდების, აინტერესებს ხელოვნება, ამდენად, ისინი ბევრსმუშაობენ, რომ მეტს მიაღწიონ, თავს არიდებენ გამოცდებს და საათობითათვალიერებენ გამოფენებს. სხვა ფსიქოლოგები მოტივაციას განიხილავენროგორც მდგომარეობას დროებით სიტუაციას. თუ თქვენ, მაგალითად, რაიმეს კითხულობთ მხოლოდ იმიტომ, რომ ხვალ გამოცდა გაქვთჩასაბარებელი, თქვენ სიტუაციით ხართ მოტივირებული. რა თქმა უნდა, მოტივაცია, რომელიც ჩვენ გვაქვს დროის ნებისმიერ მონაკვეთში, ნიშან-თვისებებისა და მდგომარეობის ერთგვარი კომბინაციაა. თქვენ შეიძლებასწავლობდეთ იმიტომ, რომ სწავლა თქვენთვის დიდი ღირებულებაა დაიმიტომაც, რომ გამოცდისთვის ემზადებით.

როგორც ხედავთ, მოტივაციის ზოგიერთი განმარტება ეყრდნობა შინაგან, პიროვნულ ფაქტორებს, როგორებიცაა: მოთხოვნილებები, ინტერესები, ცნობისმოყვარეობა. სხვა განმარტებებში აქცენტი გარეფაქტორებზეა აგებული- ჯილდო, სოციალური ზეწოლა, დასჯა და ა. შ. მოტივაციის კლასიკურიდაყოფა ასეთია: შინაგანი და გარეგანი მოტივაცია. შინაგანი მოტივაცია არისტენდენცია - მიღწეულ იქნეს მიზნები საკუთარი ინტერესებისა და უნარებისკვალდაკვალ. როდესაც ჩვენ შინაგანად ვართ მოტივირებულნი, ჩვენ არგვჭირდება წახალისება ან დასჯა, რამდენადაც თვითონ აქტივობათავისთავად წარმოადგენს ჯილდოს.

ამის საპირისპირო შემთხვევაა, როცა რაღაცას კარგი შეფასებისათვის, დასჯის თავიდან აცილების მიზნით, მასწავლებლის სიამოვნებისათვის ანამოცანასთან ნაკლებად დაკავშირებული რაიმე სხვა მიზეზით ვაკეთებთ. ესგარეგანი მოტივაციაა. რეალურად ჩვენ ქცევას იმიტომ არ ვახორციელებთ, რომ თავად იგი გვაინტერესებს. ჩვენ გვაინტერესებს, რას მოგვიტანს ეს ქცევა.

საკამათოა საკითხი შინაგანი და გარეგანი მოტივაციის, როგორცკონტინუუმის საწყისი და საბოლოო წერტილების შესახებ. ალტერნატიულოტივაციის ამაღლების ტექნოლოგიებზე განათლების თეორეტიკოსები სხვა და სხვა მოსაზრებებს გვთავაზობენ , მაგრამ ჩვენ ისეთი მიდგომები უნდა მოვძებნოთ რომელიც პრაქტიკულად მიღწევადი და ეფექტური იქნება.

სპეციალისტთა განმარტებით, მოტივაცია ქცევის ფსიქოლოგიური საფუძველია. რაც მეტად მოტივირებულნი არიან მოსწავლეები, მით მაღალია სწავლის ხარისხი, როდესაც მოტივაცია სუსტია, სწავლის ხარისხიც იკლებს.

იყავით მიუკერძოებელი სათანადოდ შეაფასეთ თითოეული ნაშრომი.

გავეცანი დიმიტრი უზნაძის „განწყობის თეორიას“, რომელშიც ავტორი მიიჩნევს, მოსწავლე რომ გახდეს მოტივირებული და აქტიურად ჩაერთოს საგაკვეთილო პროცესში, მას შევუქმნათ შესაბამისი განწყობა. დიმიტრი უზნაძე მიიჩნევდა, რომ ბავშვის განვითარება მხოლოდ აქტივობის პროცესშია შესაძლებელი. სასწავლო პროცესის ეფექტიანობა, პირველ რიგში, სწავლისადმი დადებითი განწყობის შექმნას გულისხმობს, რომელიც გამოიწვევს მოსწავლის გააქტიურებას.

მოტივაციის თანამედროვე შინაარსობრივი თეორიის ერთ-ერთი ფუძემდებლის აბრაჰამ მასლოუს აზრით, ადამიანთა მოთხოვნილებები რთულია და გავლენას ახდენს მოტივაციაზე. მან მოთხოვნილებები დაყო ხუთ კატეგორიად. ბიჰევიორისტების (ქცევითი მიდგომების მიმდევრების) შეხედულებებზე დაყრდნობით მოთხოვნილებები შეიძლება დაჯგუფდეს შემდეგნაირად:
1)ფიზიოლოგიური მოთხოვნილებები;
2) მომავლის რწმენისა და უსაფრთხოების მოთხოვნილებები;
3) სოციალური მოთხოვნილებები;
4) პატივისცემის მოთხოვნილებები;
5) თვითგამოხატვის მოთხოვნილებები.
რა ლოგიკური კავშირი არსებობს მოტივაციასა და მასლოუს იერარქიულ მოდელს შორის? მოტივაციის ფსიქოლოგიაში განასხვავებენ გარეგან და შინაგან მოტივაციას. მასლოუს იერარქიულ მოდელში გარეგანი სტიმულები (გარეგანი მოტივაცია) ქცევას აღძრავს პირველი ორი _ ფიზიოლოგიური და უსაფრთხოების - მოთხოვნილების დონეზე, დანარჩენ სამ დონეზე კი მას შინაგანი სტიმულები (შინაგანი მოტივაცია) უდევს საფუძვლად. მასლოუს მიხედვით, რაზეა დამოკიდებული სწავლება და რა შეიძლება აღძრავდეს სწავლის მოთხოვნილებას? ეფექტური სწავლება მოსწავლის მოტივაციის დონეზეა დამოკიდებული. მასლოუს იერარქიის მიხედვით, სწავლის მოთხოვნილება შესაძლოა სხვადასხვა დონის მოტივაციამ აღძრას. ეს დამოკიდებულია ბავშვის ასაკსა და ინდივიდუალურ თავისებურებაზეც. მასლოუ აღნიშნავს, რომ თვითრეალიზაცია მეტისმეტად რთული ამოცანაა. მისი ვარაუდით, მას ზრდასრული ადამიანების მხოლოდ ერთი პროცენტი აღწევს. ნაკლებსავარაუდოა, მოსწავლეები დიდი ინტერესით მოეკიდონ სწავლას, თუ დაკმაყოფილებული არ იქნა მათი ძირითადი მოთხოვნილებები - ისეთი, როგორიც არის ნორმალური კვება, უსაფრთხო საკლასო გარემო და მასწავლებლისა და თანაკლასელების კეთილგანწყობილი დამოკიდებულება. ცხადია, მოსწავლეებს, რომლებსაც ძალიან შიათ ან ფიზიკური საფრთხის წინაშე დგანან, არასაკმარისი ფსიქოლოგიური ენერგია ექნებათ სწავლისთვის. მოსწავლისთვის არანაკლებ მნიშვნელოვანია სიყვარულისა და დაფასების მოთხოვნილება. მოსწავლეს, რომელიც ვერ გრძნობს გარშემო მყოფთა სიყვარულსა და პატივისცემას და რომელსაც არ სჯერა, რომ ის უნარითა და ნიჭით დაჯილდოებული პიროვნებაა, არ ექნება თვითრეალიზაციისკენ სწრაფვა; არ ექნება ცოდნის შეძენის, სამყაროს შეცნობის მოტივაცია, ვერ იქნება შემოქმედებითი (კრეატიული), ახალი იდეების მიმართ გახსნილი. მოზარდის წარმატების ერთ-ერთი ფაქტორი თვითშეფასებაა - როდესაც მოსწავლე თავს ვერ ართმევს სასწავლო პროცესს, თვითშეფასება და თვითპატივისცემა უქვეითდება, რაც ზრდის მის აგრესიას და დევიანტური ქცევის ალბათობას. მასწავლებელს, რომელსაც შესწევს უნარი, მოსწავლეებს თავი კარგად და თავისუფლად აგრძნობინოს, რომელიც მოსწავლეებისადმი კეთილგანწყობასა და პატივისცემას იჩენს, ძალუძს გაუღვიძოს მათ სწავლის სურვილი. იმისთვის, რომ მოსწავლეებმა ისწავლონ სწავლის პროცესის დამოუკიდებლად წართმართვა, აუცილებელია სჯეროდეთ, რომ მასწავლებელი მათ სამართლიანად მოექცევა, არ დასცინებს და არ დასჯის უნებლიე შეცდომების გამო (მოტივაციის იერარქიული თეორია“ - აბრაჰამ მასლოუ)

განვიხილე ცვატა ბერძენიშვილის სტატია „მოტივაცია კლასში-მოტივაციის თეორიები“, რომელშიც იგი საუბრობს მოტივაციის როლზე ადამიანის ცხოვრებაში და შინაგანი და გარეგანი მოტივატორების შესახებ. მრავალი პედაგოგი თანხმდება, რომ მოსწავლეთა მოტივირება ერთ-ერთი კრიტიკული საკითხია პედაგოგიკაში. მოსწავლეები კოგნიტურად, ემოციურად თუ ქცევით ჩართულნი უნდა იყვნენ პროდუქტიულ საკლასო აქტივობებში. დავიწყოთ საკითხით, რა არის მოტივაცია? მოვიძიოთ პასუხები, რომლებიც მოიცავს შინაგანი და გარეგანი მოტივაციის საკითხს, მოტივაციის ოთხ თეორიას: ბიჰევიორისტულს, ჰუმანისტურს, კოგნიტურსა და სოციოკულტირულს. მოტივაციას, როგორც წესი, ასეთნაირად განმარტავენ: ესაა შინაგანი მდგომარეობა, რომელიც აღძრავს,წარმართავს და უზრუნველყოფს ქცევას. ფსიქოლოგები, რომლებიც მოტივაციას სწავლობენ, აქცენტს ხუთ ძირითად საკითხზე აკეთებენ: როგორ არჩევანს აკეთებენ ადამიანები საკუთარ ქცევასთან დაკავშირებით? რატომაა, რომ მაგალითად, ერთი მოსწავლე გულმოდგინედ აკეთებს დავალებას, მეორე კი ტელევიზორის ყურებას არჩევს?რა დრო უნდა გავიდეს, რომ მოტივაცია ამოქმედდეს? რატომ იწყებს ზოგი მოსწავლე დავალების შესრულებას მაშინვე, ზოგი კი დროს ფლანგავს? რა ხარისხით ან ინტენსივობით არის ჩართული ადამიანი არჩეულ ქცევაში? ყურადღებით ასრულებს მოსწავლე დავალებას თუ მექანიკურად? რა აიძულებს ინდივიდს, იყოს შეუპოვარი და ადვილად დანებდეს? მაგალითად, რას იზამს მოსწავლე, მთლიანად წაიკითხავს შექსპირის ნაწარმოებს თუ მხოლოდ მის რამდენიმე გვერდს? რა გრძნობები აქვს და რაზე ფიქრობს ინდივიდი, როცა ქცევას ახორციელებს? მაგალითად, მოსწავლე სიამოვნებას იღებს შექსპირის კითხვით, თუ მოსალოდნელ გამოცდაზე ნერვიულობს?

ყველამ კარგად ვიცით, როგორ გამოიყურება მოტივირებული ადამიანი, რომელიც თავდაუზოგავად მიიწევს მიზნისკენ ან მუშაობს მუყაითად მაშინაც კი, როცა სამუშაო მოსაწყენად ეჩვენება. რა წარმართავს ქცევას რა ანიჭებს მას ამ ენერგიას? ამის ახსნა უნდა ვეძიოთ მოთხოვნილებებში, სტიმულებში, შიშებში, მიზნებში, სოციალურ ზეწოლაში, თვითრწმენაში, ინტერესებში, ცნობისმოყვარეობაში, რწმენაში, ღირებულებებში, მოლოდინებში და ა. შ. ზოგიერთი ფსიქოლოგი მოტივაციას პიროვნული ნიშან-თვისებების ტერმინებით ხსნის. ზოგიერთ ადამიანს მიღწევის მაღალი მოთხოვნილება აქვს, ეშინია გამოგდების, აინტერესებს ხელოვნება, ამდენად, ისინი ბევრს მუშაობენ, რომ მეტს მიაღწიონ, თავს არიდებენ გამოცდებს და საათობით ათვალიერებენ გამოფენებს. სხვა ფსიქოლოგები მოტივაციას განიხილავენ როგორც მდგომარეობას დროებით სიტუაციას. თუ თქვენ, მაგალითად, რაიმეს კითხულობთ მხოლოდ იმიტომ, რომ ხვალ გამოცდა გაქვთ ჩასაბარებელი, თქვენ სიტუაციით ხართ მოტივირებული. რა თქმა უნდა, მოტივაცია, რომელიც ჩვენ გვაქვს დროის ნებისმიერ მონაკვეთში, ნიშან-თვისებებისა და მდგომარეობის ერთგვარი კომბინაციაა. თქვენ შეიძლება სწავლობდეთ იმიტომ, რომ სწავლა თქვენთვის დიდი ღირებულებაა და იმიტომაც, რომ გამოცდისთვის ემზადებით.

როგორც ხედავთ, მოტივაციის ზოგიერთი განმარტება ეყრდნობა შინაგან, პიროვნულ ფაქტორებს, როგორებიცაა: მოთხოვნილებები, ინტერესები, ცნობისმოყვარეობა. სხვა განმარტებებში აქცენტი გარეფაქტორებზეა აგებული - ჯილდო, სოციალური ზეწოლა, დასჯა და ა. შ. მოტივაციის კლასიკური დაყოფა ასეთია: შინაგანი და გარეგანი მოტივაცია. შინაგანი მოტივაცია არის ტენდენცია - მიღწეულ იქნეს მიზნები საკუთარი ინტერესებისა და უნარების კვალდაკვალ. როდესაც ჩვენ შინაგანად ვართ მოტივირებულნი, ჩვენ არ გვჭირდება წახალისება ან დასჯა, რამდენადაც თვითონ აქტივობა თავისთავად წარმოადგენს ჯილდოს.

ამის საპირისპირო შემთხვევაა, როცა რაღაცას კარგი შეფასებისათვის, დასჯის თავიდან აცილების მიზნით, მასწავლებლის სიამოვნებისათვის ან ამოცანასთან ნაკლებად დაკავშირებული რაიმე სხვა მიზეზით ვაკეთებთ. ეს გარეგანი მოტივაციაა. რეალურად ჩვენ ქცევას იმიტომ არ ვახორციელებთ, რომ თავად იგი გვაინტერესებს. ჩვენ გვაინტერესებს, რას მოგვიტანს ეს ქცევა.

საკამათოა საკითხი შინაგანი და გარეგანი მოტივაციის, როგორც კონტინუუმის საწყისი და საბოლოო წერტილების შესახებ. ალტერნატიული ახსნა შემდეგია: რამდენადაც მოტივაცია მოიცავს როგორც პიროვნული ნიშნის, ისე გარემოს ფაქტორებს, ის ასევე შეიძლება მოიცავდეს, როგორც შინაგან, ისე გარეგან ფაქტორებს. შინაგანი და გარეგანი ტენდენციები – ესაა ორი დამოუკიდებელი შესაძლებლობა დროის ნებისმიერ მოცემულ მონაკვეთში და ჩვენ შეიძლება მოტივირებული ვიყოთ თითოეული მათგანით. სწავლებამ შეიძლება შექმნას შინაგანი მოტივაცია მოსწავლეთა ინტერესების გათვალისწინებით და კომპეტენტურობის მნიშვნელობის ხაზგასმით. თუმცა ისიც ვიცით, რომ ეს ყოველთვის ვერ იმუშავებს. ყოველთვის მიმზიდველი და საინტერესოა თქვენთვის ქვეშმიწერით გაყოფა? ყოველთვის აღგიძრავთ ცნობისმოყვარეობას არაწესიერი ზმნები? თუ მასწავლებლებს მუდმივად ექნებათ შინაგანი მოტივაციის იმედი, იმედგაცრუება ელით. არის სიტუაციები, როცა წამახალისებელი სტიმულები და გარემხარდაჭერა აუცილებელია. მასწავლებლებმა უნდა იზრუნონ შინაგანი მოტივაციის გაჩენასა და შენარჩუნებაზე, როცა დარწმუნდებიან, რომ გარეგანი მოტივაციაც მუშაობს და ჩართულია სწავლის პროცესში. ამისათვის მათ უნდა იცოდნენ მოტივაციაზე გავლენის მქონე ფაქტორების შესახებ.ოთხი ძირითადი მიდგომა მოტივაციისადმი. მოტივაცია საკმაოდ ფართო, კომპლექსური საკითხია და მრავალ თეორიას მოიცავს. ამ თეორიებიდან ზოგიერთი ლაბორატორიებში ცხოველებთან მუშაობისას განვითარდა, ზოგი კი ადამიანებთან ისეთ სიტუაციაში მუშაობისას, სადაც გამოყენებული იყო თავსატეხების შემცველი ამოცანები. სხვა თეორიები კლინიკური ან ინდუსტრიული (შრომის) ფსიქოლოგიის ფარგლებში გაწეული სამუშაოების საფუძველზე წარმოიქმნა. ბიჰევიორისტული მიდგომის მიხედვით, მოსწავლის მოტივაციის გაგება უნდა დავიწყოთ წამახალისებელი სტიმულებისა და ჯილდოების დაკვირვებული ანალიზით. ჯილდო ის მიმზიდველი ობიექტი ან მოვლენაა, რომელიც შედეგად მოსდევს გარკვეულ ქცევას. იმპულსი ის ობიექტები ან მოვლენებია, რომლებიც აღძრავს ან, პირიქით, ახშობს ქცევას. მაგალითად, დამატებითი ქულების დაპირება წამახალისებელი სტიმული შეიძლება აღმოჩნდეს მოსწავლისთვის.

თუ ჩვენ მუდმივად წაგვახალისებენ გარკვეული ქცევის გამო, ჩვენ განგვივითარდება გარკვეული ჩვევა ან ტენდენცია – განვახორციელოთ ხოლმე გარკვეული ტიპის ქცევა. მაგალითად, თუ მოსწავლე ფეხბურთის თამაშის გამო ჯილდოდ მიიღებს ხან ფულს, ხან საჩუქრებსა და პრივილეგიებს, ხოლო მის სწავლას ნაკლები ყურადღება მიექცევა, უნდა ვივარაუდოთ, რომ იგი დიდ დროს დაუთმობს ფეხბურთში ვარჯიშს და არა გეომეტრიის სწავლას. კარგი ნიშნები, ვარსკვლავები, სტიკერები და სხვა საშუალებები განმტკიცებისათვის ან გარკვეული დამსჯელი ღონისძიებები ცუდი საქციელისათვის – ეს ყველაფერი არის მცდელობა მოსწავლეთა მოტივირებისათვის გარეგანი იმპულსის, ჯილდოების ან დასჯის გამოყენებით.

თავიIII

მეთოდოლოგია

1.მოკლე ინფორმაცია სკოლის შესახებ

საკუთარი პრაქტიკის კვლევას ვახორციელებ სსიპ ზესტაფონის მუნიციპალიტეტ სოფელ ალავერდის საჯარო სკოლის საბაზო საფეხურზე რუსულ ენაში. სკოლა მცირეკონტიგენტიანია. სულ 97 მოსწავლეა. საბაზო საფეხურზე სწავლობს 26 მოსწავლე. ხოლო მე-9 კლასში 10 მოსწავლე. სკოლა ნახევრად რეაბილიტირებულია გარემონტებულია საკლასო ოთახები, სასკოლო ინვენტარი ახალია და თანამედროვე სტანდარტებს შეესაბამება. არის კარგად აღჭურვილი სპორტული დარბაზი , ბიბლიოთეკა და შექმნილია ისეთი სასწავლო და უსაფრთხო გარემო რომ ქონდეთ მაღალი აკადემიური მოსწარება. მაგრამ არის რიგი პრობლემები რომელიც საჭიროებს კვლევას და ცვლილებების განხორციელებას, რომელიც სწავლის ხარისხზე დადებითად იმოქმედებს. რუსული ენა მეორე უცხოური ენაა სკოლაში და მოსწავლეთა საშუალო მოსწარება 7 ქულაა.

კვლევის სამიზნე ჯგუფი:

მე-9 კლასის მოსწავლეები( 10 მოსწავლე)

კვლევაში მონაწილეობა მიიღო:

ა)მე-9 კლასის მოსწავლეებმა

ბ)კლასში შემსვლელმა მასწავლებლებმა

გ) მოსწავლეთა მშობლებმა

საკვლევი კითხვები:

იყენებთ თუ არა გაკვეთილზე მრავალფეროვან აქტივობებს
იწვევს თუ არა მოტივაციის ამაღლებას საწრეო მუშაობა, პროექტები, ონლაინ რესურსების გამოყენება, ფილმების ჩვენება
იყენებთ თუ არა წახალისების ფორმებს
როგორია მასწავლებლის როლი მოსწავლეების მოტივაციის ამაღლებაში
მშობლისა და მასწავლებლის თანამშრომლობა

მოსწავლეები	მასწავლებლები	მშობლები
კვლევის შედეგად უნდა გაიზარდოს მოსწავლეთა მოტივაცია რუსული ესნის შესწავლისათვის	კოლეგების გამოკითხვის შედეგად შევიტყობდი აქვს თუ არა სხვებსაც ანალოგიური პრობლემა და როგორ აპირებენ მის გადაჭრას	მაინტერესებს რამდენად იწვევს მოტივაციის ამაღლებას სხვადასხვა აქტივობები(პროექტები, საწრეო მუშაობა, ექსკურსიები)

კვლევის მეთოდები:

1.კვლების თემა:მოტივაცია

2.მეთოდი; ანკეტირება, ინტერვიუ

3.სამიზნე ჯგუფი: მოსწავლე, მშობელი, მასწავლებელი

4.ანკეტირება: მოსწავლეებთან, ადმინისტრაციასთან, მშობლებთან

5.ინტერვიუ: მასწავლებლებთან

კვლევის ვადები

#	აქტივობა	ოქტომბერი	ნოემბერი	დეკემბერი	იანვარი	თებერვალი	მარტი	აპრილი	მაისი
1	საკვლევი საკითხის ჩამოყალიბება
2	გაკვეთლიზე დაკვირვება
3	ლიტერატურისგაცნობა
4	კითხვების შედგენა, გამოკითხვა, შედეგების ანალიზი
5	ინტერვიუ პედაგოგებთან
6	ინტერვენციები
7	შედეგების ანალიზი
8	შედეგების გაცნობა

თავიIV

მონაცემთა ანალიზი:

მოსწავლეთა გამოკითხვის შედეგები:

მშობელთა გამოკითხვის შედეგები:

ინტერვიუ მასწავლებლებთან:

მონაცემეთა შეგროვების შედეგად გადგინდა რომ მასწავლებელმა მოტივაციის ასამაღლებლად უნდა ჩაატაროს მრავალგეროვანი აქტივობებით დაგეგმილი გაკვეთილები. გამოიყენოს მოსასმენი მასალები, ფილმები, ონლაინ რესურსები, კომიქსები, სიტყვათა მარაგის გასამდიდრებლად და შესამოწმებლად კროსვორდები, სხვადასხვა სირთულის ტესტები და სხვა. გაკვეთილზე გამოვიყენთ მიზანმიმართული შექება, წახალისების ფორმები, ობიექტური განმავითარებელი კომენტარი. კლასგარეშე აქტივობებში ჩავრთოთ მშობლები.

ანკეტა ადმინისტრაციისთვის:

მონაცემთა შეგროვებამ მაჩვენა, რომ პედაგოგთა დამოკიდებულებები,გაუმართავი სახელმძღვანელოები, მშობლების ნაკლები ჩართულობა მოსწავლეთა მოტივაციას დაბლა წევს. მოსწავლეებთან დამოკიდებულების შეცვლა, სხვადასხვა ღონისძიებებში მათი ჩართვა, საწრეო მუშაობა მათთვის საინტერესო საკითხებზე, განცდა იმისა ,რომ ისინი აუცილებლად მიაღწევენ მიზანს, რომ მასწავლებლის მხრიდან თანადგომა, პატივისცემის გამოხატულება პიროვნების მიმართ, განურჩევლობა და ობიექტურობა მოსწავლეებს აუცილებლად შეუცვლის სწავლისადმი ინტერესს და დამოკიდებულებას.

ძირითადი მიგნებები:

მონაცემთა ანალიზმა უჩვენა პრობლემა- რუსული ენის შესწავლის დაბალი მოტივაცია, რთული დავალებები მოტივაციას აქვეითებს, ღონისძიებებში მონაწილეობის სურვილი ნაკლებია, წახალისება/შექების ნაკლებობაა მასწავლებლის მხრიდან, მასწავლებლის როლი უმნიშვნელოა, მშობლები ნაკლებად არიან ჩართული სასკოლო ცხოვრებაში, არ ახალისებენ შვილებს.

თავიV

ინტერვენციები:

მონაცემთა ანალიზმა მაჩვენა შემდეგი ინტერვენციების განხორციელების აუცილებლობა:

1.მოტივაციასთან დაკავშირებული ლიტერატურის გაცნობა

2.მოტივაციის ასამაღლებლად ინტერვენციების განხორციელება

3.მასწავლებლის როლის წამოწევა მოსწავლეთა მოტივაციის ამაღლებისათვის

ლიტერატურის გაცნობის და დამუშავების შემდეგ კლასში შევიტანე მოსწავლეთა დაინტერესების მიზნით დამატებითი საწრეო მუშაობა, პროექტები, სამიზნე ქვეყნის კულტურის და თანამედროვე მიღწევების უკეთ გასაცნობად. მოსწავლეები ჩაერთვენ ოლიმპიადებისთვის მომზადებაში. ცოდნის და მასალის ათვისების შესამოწმებლად გამოვიყენე კროსვორდები და ჩემს მიერ თემების მიხედვით შედგენილი კომიქსები, ასევე სააზროვნო ტესტები და სხვა. ჩემი მხრიდან თითოეული აქტივობისთვის ვცდილობდი ინსტრუქცია ყოფილიყო ზუსტი და ნათელი, დავალების შესრულებას ვახალისებდი შექებით და წახალისებით.

საწრეო მუშაობა

მიზანი:

სასაუბრო ენის განვითარებისთვის მოსასმენი მასალის გამოყენება, თემის მიხედვით სავარჯიშოების შესრულება.

ინტერვენციის შეფასება:

მოსწავლეთა ჩართვისას ინტერესი გამოიწვია მოსასმენი მასალის უფრო ხშირმა გამოყენებამ, ისმენდნენ რუსულ ენაზე მათთვის საინტერესო სიმღერებს და ფილმებს შესვენებებით და უკვე ნახულის შესახებ სვამდნენ კითხვებს , აკეთებდნენ ანალიზს, გამოთქვამდნენ ვარაუდებს გაგრძელებაზე, ინიშნავდნენ უცნობ სიტყვებს, რომლებსაც მასწავლებლის დახმარებით ხსნიდნენ კონტექსტის მიხედვით.

შედეგი:

ტექსტის მოსმენის შემდეგ ერთვებიან მარტივ დიალოგებში, თანატოლის შეკითხვაზე თავისუფლად გამოხატავენ თავის აზრს, ლექსიკურ მარაგს ამდიდრებენ და ანალიზის უნარი უნვითარდებათ.

ფილმის ჩვენება https://www.youtube.com/watch?v=W3K7E2EAX00

მიზანი: უყურებს და ისმენს ფილმებს უცხოურ ენაზე, ინიშნავს უცხო სიტყვებს, შეუძლია გამოხატოს თავისი დამოკიდებულება ფილმის გარშემო

ინტერვენციის შეფასება:

ფილმები შერჩეულია მოსწავლეთა ინტერესების მიხედვით. „легенда17», «друг человека» ჩვენება მიმდინარეობს პაუზებით, სადაც მოსწავლეები გამოთქვამენ მოსაზრებას ფრაგმენტის მიხედვით, მოვლენების განვითარების შესახებ.ხსნიან და ინიშნავენ ახალ სიტყვებს. მონაწილეობენ ინტერაქციაში.

შედეგი:

განივითარებენ სწორად აზრის გამოთქმის უნარს, გაიმდიდრებენ ლექსიკას, გაიგებენ მეგობრობის ფასს.

ოლიმპიადებში მონაწილეობისათვის მზადება

მიზანი: ენის შესწავლის მოტივაციის გაზრდა, საკუთარი ცოდნის შეფასება, უკეთესი წარმტების მიღწევის ინტერესი.

ინტერვენციის შეფასება:

შევიმუშავე მოსწავლეთა მოსამზადებელი გეგმა ოლიმპიადებში მონაწილეობისათვის . მოვამზადე სავარჯიშოები- შესავსები დიალოგები, ყოფითი ინფორმაციის ამსახველი ტექსტები, მოსასმენი მასალა, რომელზედაც შეასრულებენ დავალებებს და გაითამაშებენ ჯგუფებში. ნახავენ საჯარო ადგილებზე გამოკრულ განცხადებებს და მოახდენენ რეაგირებას, შეავსებენ საწქსკურსიო ბუკლეტებს და შესთავაზებენ დაინტერესებულ პირებს და სხვა.

შედეგი:

ჩამოუყალიბდებათ კლასგარეშე აქტივობებიში მონაწილეობის უნარი, მოსმენის და საუბრის დროს წარმოქმნილ ხარვეზებს დაძლევენ.

საგაკვეთილო პროცესში რესურსების-კროსვორდების და კომიქსების ჩართვა

მიზანი: ნასწავლი ლექსიკის შემოწმება და დიალოგების გამართვა კომიქსების მიხედვით

ინტერვენციის შეფასება:

ნასწავლი მასალის ცოდნის და წერის კულტურის განვითრებისთვის ასევე მოსწავლეთა ინრტერესების ასამაღლებლად გამოვიყენე https://biouroki.ru/workshop/crossgen.html ჩემს მიერ შედგენილი კროსვორდები და https://drive.google.com/file/d/1Wn-LEm4MTDhjQMZ1i-fDsmcH4wXW-J4s/view კომიქსები, რითაც უფრო საინტერესო გახდა მათთვის პროცესი. თვითონაც ჩაერთვენ აქტივობაში და მოისურვეს შეექმნათ მსგავსი რესურსები.

გაგება- გააზრებაზე ორიენტირებული ტესტები

მიზანი: ენის ცოდნა და ლექსიკური ერთეულების გაღრმავება

ინტერვენციის შეფასება:

ტესტების შედგენის დროს ყოველთვის ვითვალისწინებ მოსწავლეთა ცოდნის დონეს და მათ ამომწურავად დამუშავებულ სხვადასხვა სირთულის და სახის ტესტებს ვთავაზობ, რომელიც სააზროვნო უნარების განვითარებას, წაკითხულის გაგება- გააზრებას, ლექსიკური მარაგის გამდიდრებას ემსახურება.

შედეგი: ამ სახის ტესტების ჩატარება მოსწავლეებს ანალიტიკურ აზროვნებას განუვითარებს, გაუმდიდრებს ლექსიკურ მარაგს და მართლწერის პრობლემების მოგვარებაში დაეხმარება.

თავი VI

რეკომენდაციები:

მრავალფეროვანი ღონისძიებები, რომლებიც ხელს შეუწყობს მოტივაციის ამაღლებას

აქტივობების შერჩევა მოსწავლეთა ინტერესების გათვალისწინებით
აზრის გამოხატვის თავისუფლება
მოსწავლის დარწმუნება საკუთარ შესაძლებლობებში
სწავლის პროცესში მოსწავლეს უნდა მივცეთ არჩევანის უფლება

2.მრავალფეროვანი აქტივობებით გაამდიდრეთ გაკვეთილი

ოლიმპიადებში, პროექტებში და სხვა ღონისძიებებში მოსწავლეების ჩართვა
ონლაინრესურსების გამოყენება და რეალური სიტუაციების გათამაშება გაკვეთილზე
ფილმების , სიმღერების და სხვა მოსასმენი მასალის გამოყენება გაკვეთილზე.ეს მასალა მათ დაინტერესებას იწვევს და უნვუთარდებათ მოსმენის ,საუბრის, ჩაწერის და კითხვის უნარები

კვლევის შედეგები:

კლასში განხორციელებული ინტერვენციების შედეგად ნაწილობრივ დაძლეული იქნა პრობლემა, რომელიც ჩემი კვლევის მიზეზი იყო. კვლევის შედეგი გამოიხატება: მრავალფეროვანი აქტივობების გამოყენება მასწავლებლის საშუალებით, სხვადასხვა პროექტებში და ღონისძიებებში ჩართვა, ლექსიკის გამდიდრება, თამამად თავისი აზრის გამოხატვა და გაანალიზება. მასწავლებლის შრომისმოყვარეობა, სამართლიანობა და ობიექტურობა.

მოსწავლე , რომელიც ხედავს მასწავლებლის შრომისმოყვარეობას, ენთუზიაზმს, პატივისცემას მის მიმართ, მზადყოფნას დაეხმაროს დაძლიოს რთული სამუშაო, ყოველთვის აძლევს მიზნობრივად სწორ ინსტრუქციას და მიმართულებას, ასევე აჩვენებს ,რომ რაოდენ აუცილებელი და საჭიროა უცხო ენის სწავლა -ეს ყველაფერი ართად აღებული მოსწავლეებში სწავლის სურვილს და ინტერესს ე.ი. მოტივაციას ზრდის.

კვლევის დაწყებამდე მასწავლებლის როლი მოტივაციის ამარლების საქმეში ასე გამოიყურებოდა სქემით:

კვლევის შემდეგ მიღებული შედეგები:

თავი VII

დასკვნა:

ზესტაფონის მუნიციპალიტეტის სოფელ ალავერდის საჯარო სკოლის მე-9 კლასში ჩატარებული კვლევის საფუძველზე, რომელიც მოტივაციის პრობლემას მოიცავდა, შემდეგი დასკვნები გავაკეთე:

საგაკვეთილო პროცესში მრავალფეროვანი აქტივობების (მოსასმენი მასალები, ფილმების ჩვენება, პროექტებით მუშაობა) გამოყენება, მოსწავლეთა ინტერესებზე მორგებული წრის მუშაობა, მასწავლებლის სამართლიანი და ობიექტუერი დამოკიდებულება, ინსტრუქციები და მიზანმიმართული განმავითარებელი შეფასება მოსწავლეებს აუმაღლებს მოტივაციას შეისწავლონ რუსული ენა -გაიმდიდრონ ლექსიკური მარაგი, თამამად გამოთქვან თავისი აზრი საკითხის გარშემო, მონაწილეობა მიიღონ ოლიმპიადებსა და სხვა სასკოლო ღონუსძიებებში.
განსაკუთრებული მნიშვნელობა აქვს მშობლის ჩართულობას სასკოლო ცხოვრებაში. რაც მეტად დაინტერესება თავისი შვილის სწავლით, ხშირად დაანახებს სწავლის აუცილებლობას ცხოვრებაში და მომავალი კარიერულ წინსვლაში, დაეხმარება შვილს დაძლიოს წარმოქმნილი პრობლემები, მით მაღალია მოსწავ;ი სურვილი სწავლის პროცესის და ცოდნის შეძენის.

კოლეგებისთვის გაზიარება:

მიმდინარე წლის 10 ივნისს კოლეგებს გავაცანი ჩემი კვლევის შედეგები. მათ ყურადღებით მომისმინეს , მოიწონეს კვლევის პროცესში განხორციელებული ინტერვენციები. დასვეს შეკითხვები

განხორციელებული ინტერვენციებიდან რომელი იყო მოსწავლეებისთვის უფრო საინტერესო?
იყო თუ არა მოსწავლეთა უმეტესობა ჩართული საწრეო მუშაობაში?
დაეხმარა თუ არა ონლაინრესურსები მოსწავლეებს ლექსიკის გამდიდრებაში და დიალოგური მეტყველების კულტურის განვითარებაში?
რამდენად გამოიკვეთა კვლევის პროცესსი მასწავლებლის როლი მოტივაციის ამაღლებისთვის?

ბიბლიოგრაფია:

ეროვნული სასწავლო გეგმა-მუხლი13
მოსწავლეთა მოტივაციის ამაღლების კელერისეული მოდელი. 1 აპრილი 2016წ.ნინო კაპანაძე
როგორ ავამაღლოთ სწავლის მოტივაცია. 21 ნოემბერი 2012წ. თამარ კაციტაძე
სწავლება და შეფასება.“ ავტორები:: რუსუდან ტყემალაძე, ნანა დალაქიშვილი, ქეთევან თოფაძე, თათია პაჭკორია, თამარ ბუწაშვილი. მასწავლებელთა პროფესიული განვითარების ცენტრი.

განვითარების და სწავლების თეორიები. დ უზნაძე“განწყობის თეორია“)

მოტივაციის იერარქიული თეორია-მასლოუ. პროფესიული უნარები, როგორ მოვემზადოთ პედაგოგთა სასერტიფიკაციო გამოცდებისთვის . ოთხმეზური თ. შეფასებისა და გამოცდების ეროვნული ცენტრი. თბილისი, 2016

დანართები:

დანართი1 მოსწავლის ანკეტა:

მოსწავლეთა დაინტერესების მიზნით რა უნდა გააკეთოს რუსული ენის მასწავლებელმა?

ა) დაგეგმოს წრის მეცადინეობები საინტერესო თემებზე?

ბ)პროექტები

გ)ფილმის ჩვენება

დ) და სხვა

წევს თუ არა მაღლა მოტივაციას მრავალფეროვანი აქტივობები?

ა) დიახ

ბ)არა

გ) ნაწილობრივ

შექება და წახალისება ზრდის თუ არა მოსწავლის მოტივაციას?

ა) დიახ

ბ)არა

გ)ნაწილობრივ

რთული დავალებები აქვეითებს თუ არა მოტივაცია?

ა)დიახ

ბ)არა

გ)ნაწილობრივ

არის თუ არა საინტერესო თქვენთვის ოლიმპიადებში ჩართვა?

ა)დიახ

ბ)არა

გ)ნაწილობრივ

არის თუ არა შეფასება მოტივაციის ამწევი?

ა) დიახ

ბ) არა

გ)ნაწილობრივ

დანართი2

კითხვარი მშობლებისთვის

სისტემეტიურად ეხმარებით თუ არა თქვენ შვილს რუსულ ენის დავალების შესრულებაში?
როგორი ტიპის დავალებების შესრულება უძნელდება თქვენ შვილს
იყენებთ თუ არა საჩუქარს და სიტყვიერ შექებას სწავლაში შვილის წასახალისებლად?
როგორ ეხმარებით მასწავლებელს თქვენი შვილის სწავლის მოტივაციის ამაღლებაში?
სასკოლო ღონისძიებებში რამდენად ხშირად მონაწილეობს თუ არა თქვენი შვილი?

დანართი3

ინტერვიუ მასწავლებლებთან

რა განაპირობებს საგნის სიყვარულს?
რა ფაქტორები განაპირობებს მოტივაციის ამაღლებას?
რა მრეკომენდაციას მისცემდით რუსული ენის მასწავლებელს მოტივაციის ასამაღლებლად
მოტივაციას მაღლა წევს თუ არა წახალისება და შექება

რეფლექსია

ჩემს მიერ ჩატარებული კვლევის შედეგები გავაცანი Power POINT-ით საშუალებით ჩემი სკოლის პედაგოგებს. წარდგენის შემდეგ მათ აღნიშნეს, რომ ეს კვლევის შედეგები საინტერესოა და აქტუალურია მათთვისაც, რომ ისინი გაითვალისწინებენ თავიანთ მუშაობაში ამ რეკომენდაციებს. პრაქტიკული რჩევები მათთვის განსაკუთრებით საინტერესო და დროული არის.

ვფიქრობ, ეს კვლევა დაეხმარება ჩემს მოსწავლეებს საგნისადმი მეტ დაინტერესებაში და მოტივაციის გაზრდაში. ასევე მათი მშობლები უფრო მეტად ჩაერთვებიან სასკოლო ცხოვრებაში, გაააქტიურებენ თავიანთ ყურადრებას შვილების ცოდნის მიღების კუთხით. ხოლო პედაგოგები დაგეგმავენ გაკვეთილებს მრავალფეროვანი აქტივობებით, მოსასმენი თუ საჩვენებელი მასალით და მოსწავლისათვის გაკვეთილს უფრო საინტერესოს გახდიან.

დანართი4

ოლიმპიადებისთვის/ კონკურსებისთვის / შეჯიბრებებისთვის მოსწავლეების მომზადება

სკოლის დასახელება	სსიპ ზესტაფონის მუნიციპალიტეტის სოფელ ალავერდის საჯარო სკოლა
პროგრამის დასახელება	რუსული ენა -კლასგარეშე სქმიანობა-ოლიმპიადებისთვის/ კონკურსებისთვის / შეჯიბრებებისთვის მოსწავლეების მომზადება
პროგრამის ტიპი	კლასგარეშე დამატებითი სამუშაო
პროგრამის ხანგრძლივობა	12 ოქტომბრიდან-17 ნოემბრამდე
სწავლების ენა	რუსული
პროგრამის შემუშავების თარიღი და განახლების საკითხი	პროგრამა შემუშავებულია 2018 წელს განახლდება საჭიროების მიხედვით
წინაპირობა	მოსწავლის ინდივიდუალური შესაძლებლობები და მოთხოვნები
პროგრამის მიზნები და ამოცანები
უცხო ენის ცოდნის გაღრმავება, შემეცნებითი უნარების განვითარება, ოლიმპიადებისთვის მოსწავლეების მომზადება მოსმენის, კითხვის, წერის და საუბრის უნარ-ჩვევევის გამომუშავება და პრაქტიკაში გამოყენება, ენის სიღრმისეული შესწაცლისთვის საჭირო მასალების დამუშავება, ლიგიკური აზროვნების ჩამოყალიბება, ლექსიკური და გრამატიკული ცოდნის გაფაეთოება და გამყარება
პროგრამის მიმართულებები
გრამატიკული მასალა მოსმენა და კითხვა საუბარი და წერა კომბინირებულიდავალებები
მიმართულების ძირითადი მიზნები
გრამატიკული მასალის ცოდნა სახელის და ზმნის კატეგორიების გახსენება და წინადადებაში სწორად გამოყენების უნარის განვითარება, შეთანხმება პირში, რიცხვსა და სქესში ზედსართავ და რიცხვით სახელთან. ნაცვასახელების სწორად გამოყენება წინდადებაში,თანდებულები და მათი გამოყენება სახელების ბრუნების დროს უცნობი ტექსტის წკითხვა და გაანალიზება- მთვარი ზრის გადმოცემა,კითხვებზე პასუხის უნარის ჩამოყალიბება, თავისი დამოკიებულების გამოხტვის უნრის განვითარება დიალოგური და მონოლოგური საუბრის თავისუფლად წარმართვის უნარის ჩამოყალიბება, მისთვის საინტერესო თემაზე საუბარი კომბინირებული დავალებები- პრაქტიკული წერითი სავარჯიშოების შესრულება, ტესტების წერა, კითხვების და ფრაზები საშუალებით ესეს და სტატიის შედგენა
სწავლების მეთოდები და სტრატეგიები
ინდივიუალური მუშაობა წყვილებში მუშაობა ინფორმაციის მოპოვება და დალაგება ტესტირება
პროგრამის შედეგები
პროგრამის საშუალებით მოსწავლეს 1.გრამატიკული მასალა შეუძლია მეტყველების ნაწილების კატეგორიების და მათ შორის სწორი შეთანხმების საშუალებით მასალის წაკითხვა, გაგება, აზრის გამოთქმა და ჩაწერა 2.მოსმენა -წაკითხვა შეუძლია მოსმენილი აუდიო ჩანაწერის გაგება-მთავარი ფაქტების გამოყოფა, კონტექსტზე დაყრდნობით საჭირო ინფორმაციის ამოკრება.წაკითხვის დროს შეუძლია გაიგოს ტექსტის შინაარსი, ვტორის პოზიცია, კონტექსტზე დაყრდნობით ამოიცნოს უცხო სიტყვები და გრამატიკული კონტრუქციები. 3.საუბარი-წერა შეუძლია ნაცნობ და საინტერესო თემაზე საუბარი, აუცილებლობის შემთხვევაში დასვას დამაზუსტებელი კითხვები და პასუხი გასცეს დასმულ კითხვებს, ისაუბროს თავის თავზე, ოჯახზე,და სხვა.სევე შეუძლია ჩაწეროს მარტივი ტექსტი ცნობილ ან პრობლემურ თემაზე, საკუთარი აზრი გადმოსცეს წერილობით. გამოიყენოს ნაცნობი სიტყვები, მათი მართლწერა და პუნქტუაცია ტექსტის უშეცდომოდ შესადგენად.
განხორციელებული აქტივობები

№	თემა	მიზანი	აქტივობა	რესურსი	დრო
1	გრამატიკა	უცხ.ს.IV.9მოსწავლეს შეუძლია გააანალიზოს ტექსტი სტრუქტურული მახასიათებლების მიხედვით, ამოიცნოს ენობრივი ფორმები და მათი ფუნქცია შინაარსობრივ კონტექსტში	აქტივობა1 თეორიული მასალის გახსენება და ჩაწერა ქტივობა2 გასული წლიების ოლიმპიადის მასალების ნიმუშების მიხედვით თემის შესაბამისი დავალებების შესრულება აქტივობა3 მასალის შესაბამისი სავარჯიშების შესრულება აქტივობა4 საშინაო დავალება	სამუშაო რვეული, დაფა, ინტერნეტ რესურსი-,გასული წლის ეროვნული ოლიმპიადის ნიმუშები,სხვადასხვა სახელმძღვანელოდანამოღებული სავარჯიშოები	12.10 17.10 19.10
2	მოსმენა და კითხვა	უცხ.ს.1.მოსწავლეს შეუძლია მოისმინოს და გაიგოს უცხოენვან თანამოსაუბრეთა შორის მიმდინარე ინტერაქცია(დიალოგი,ინტერვიუ)ყოველდღიურთემებზე უცხ.ს.3. მოსწავლეს შეუძლია მოისმინოს და გაიგოს რადიოგადაცემები ნაცნობ ტემატიკაზე უცხ.ს.6. მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს სხვადასხვასახის ინფორმაციული ტექსტი უცხ.ს.7.მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს ადაპტირებული ნოველა , მოთხრობა	ქტივობა1 აუდიო მასალის მოსმენა და სათანადო დავალებების შესრულება. აქტივობა2 მცირე ზომის ტექსტის წაკითხვა და შესაბამისი დავალების შესრულება აქრივობა3 Edu.aris.ge-ზე წინა წლების ოლიმპიადის დავალებების გამოყენება ნიმუშად აქტივობა4 საშინაო დავალება	სამუშაო რვეული, დაფა, ინტერნეტ რესურსი-,გასული წლის ეროვნული ოლიმპიადის ნიმუშები	24.10 26.10 31.10
2	მოსმენა და კითხვა	უცხ.ს.1.მოსწავლეს შეუძლია მოისმინოს და გაიგოს უცხოენვან თანამოსაუბრეთა შორის მიმდინარე ინტერაქცია(დიალოგი,ინტერვიუ)ყოველდღიურთემებზე უცხ.ს.3. მოსწავლეს შეუძლია მოისმინოს და გაიგოს რადიოგადაცემები ნაცნობ ტემატიკაზე უცხ.ს.6. მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს სხვადასხვასახის ინფორმაციული ტექსტი უცხ.ს.7.მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს ადაპტირებული ნოველა , მოთხრობა	ქტივობა1 აუდიო მასალის მოსმენა და სათანადო დავალებების შესრულება. აქტივობა2 მცირე ზომის ტექსტის წაკითხვა და შესაბამისი დავალების შესრულება აქრივობა3 Edu.aris.ge-ზე წინა წლების ოლიმპიადის დავალებების გამოყენება ნიმუშად აქტივობა4 საშინაო დავალება	სამუშაო რვეული, დაფა, ინტერნეტ რესურსი-,გასული წლის ეროვნული ოლიმპიადის ნიმუშები	24.10 26.10 31.10
	საუბარი-წერა	უცხ.ს.12 მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა სახის ტექსტის წერა , სადაც დეტალურად აღწერს საკუთარ დამოკიდებულებას უცხ.ს.13მოსწვლეს შეუძლია მცირე ზომის ტექსტის შედგენა, რომელშიც ავლენს თვითგამოხატვის უნარს უცხ.ს.16 მოსწავლეს შეუძლია ინტერაქციაში მონაწილეობა უცხ.ს.18 მოსწავლეს შეუძლია მისთვის ნაცნობთემაზე საუბარი	აქტივობა1 სავარჯიშოების კრებული სხვადასხვა თემასთან დაკვშირებული აქტივობა2 სასაუბრო თემების შერჩევა წყვილისთვის აქტივობა3 ინდივიდუალურიდავალება -საუბარი მისთვის საინტერესო თემაზე აქტივობა 4 საშინაო დავალება	სამუშაო რვეული, დაფა, ინტერნეტ რესურსი-,გასული წლის ეროვნული ოლიმპიადის ნიმუშები,სხვადასხვა სახელმძღვანელოდანამოღებული სავარჯიშოები	2.11 7.11 9.11
	კომბინირებულიდავალებები	უცხ.ს.5მოსწავლეს შეუძლია წაიკითხოს და გაიგოს მრავალსაფეხურიანი ინსტრუქცია	აქტივობა 1 სავარჯიშოები , ტექსტები, მოთხრობები კითხვის და სასაუბრო თემისთვის	სამუშაო რვეული, დაფა, ინტერნეტ რესურსი-,გასული წლის ეროვნული ოლიმპიადის ნიმუშები,სხვადასხვა სახელმძღვანელოდანამოღებული სავარჯიშოები	14.11

შემაჯამებელი

დავალება

შეხვედრების შედეგად მიღებული ცოდნის კიდევ ერთხელ შეჯამება

ტესტები

16.11

დანართი5

რუსული ენის შემსწავლელი წრე

ალავერდის საჯარო სკოლაში ფუნქციონირებას იწყებს რუსული ენის შემსწავლელი წრე

7-9 კლასის მოსწავლეებისთვის. წრის ხელმძღვანელი დაგეხმარებათ უფრო უკეთ შეისწავლოთ რუსული ენა

სწავლების მიზნები და ამოცანები:

1.სამეტყველო უნარების -კითხვა, მოსმენა, საუბარი, წერა-განვითარება

2.კომუნიკაციის უნარის ჩამოყალიბების ხელშეწყობა მოსასმენი მასალის გამოყენების ხარჯზე

3.ენობრივ-კულტურული მრავალფეროვნების მიმართ დადებითი განწყობა

4.გრამატიკული და ლექსიკური ცოდნის შეძენა

წრის დანიშნულება

წრე უზრუნველყოფს 7-9 კლასის მოსწავლეების დამატებით მეცადინეობას, რითაც ხელს შევუწყობთ მოსწავლეებში რუსული ენის შესწავლის მოტივაციის გაზრდას, შემოქმედებითი, კრიტიკული და ლოგიკური აზროვნების განვითარებას.

რუსული ენის შემსწავლელი წრე აერთიანებს საბაზო საფეხურის მოსწავლეებს, მიზნად ისახავს:

განუვითაროს მოსწავლეებს ესგ გათვალისწინებული-მოსმენის, კითხვის, საუბრის და წერის უნარ-ჩვევები , რათა შეძლონ მოსასმენი მასალის( სიმღერების, ფილმების ) გაგება, წაკითხული ტექსტის ანალიზი, მონაწილეობა მიიღონ მარტივ ინტერაქციაში ყოფით თემემბზე. გაიუმჯობესონ ზეპირი მეტყველების უნარი.

მოსწავლეზე ორიენტირებული სასწავლო გარემოს ფორმირებაა:

სასწავლო პროცესის დაგეგმვა და მისი მიზნების განვითარება. სწავლების მრავალფეროვანი სტრატეგიების გამოყენება მოტივაციის ასამაღლებლად, უნარების და სასწავლო საქმიანობის შესაფასებლად შეფასების სქემების გამოყენება, მოსწავლეთა საჭიროებების დადგენა და რეკომენდაციების შემუშავება,

მისაღწევი შედეგები:

მოსწავლეები გამოიმუშავებენ მოსმენის, კითხვის საუბრის უნარებს, მიიღებენ მონაწილეობას მარტივ ინტერაქციაში, გაიუმჯობესეს ზეპირმეტყველების უნარს.

რუსული ენის წრის სამუშაო გეგმა 2018-2019 სასწავლო წელი

#	თემა	მუშაობის მიზანი	ფორმა	კლასი
1	რატომ უნდა ვისწავლო რუსული ენა	წრის ჩამოყალიბების მიზანი	დისკუსია
2	მცირე ზომის ტექსტების, სიმღერების მოსმენა, ფილმების ჩვენება და კითხვები და საუბარი მათ გარშემო	მოსმენის და საუბრის კულტურის განვითარება	ინდივიდუალური	7-9
3	საუბრები მარტივი თემების გარშემო	სასაუბრო უნარების ჩამოყალიბება	წყვილები, ჯგუფური	7-9
4	გრამატიკული მასალის შესწავლა და მათი გამოყენება საუბარში	სწორად საუბრის და წერის უნარ-ჩვევების განვითარება	ინდივიდუალური, წყვილები	7-9
5	გავეცნობით რუსული ენის კულტურულ ძეგლებს და ვიმოგზაურებთ პეტერბურგში	კულტურული ძეგლების გაცნობა	ჯგუფებში	7-9
6	პრაქტიკული რუსული ენის შესწავლა (მივდივართ ბაკურიანში)	სასაუბრო უნარების ჩამოყალიბება	ჯგუფური	7-9

დანართი6

გაკვეთილის გეგმა

მასწავლებლის სახელი გვარი: მზია სხილაძე

საგანი: Русский язык

სწავლების საფეხური/კლასი: 9 класс/ III уровен

მოსწავლეთა რაოდენობა: ---- 10 человек

გაკვეთილის თემა: В лицее

გაკვეთილის მიზანი: Принять участие в интеракции

Исползовать лексико-грамматические конструкции

Обогощать лексический запас

Развивать комуникативные навыки

გაკვეთილის თემისა და მიზნის შესაბამისობა ეროვნულ სასწავლო გეგმის მოთხოვნები

უცხ.ს.III.16. მოსწავლეს შეუძლია ინტერაქციაში მონაწილეობა.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

სვამს და პასუხობს კითხვებს ნაცნობ თემატიკაზე;
ახერხებს თანამოსაუბრეთა რეპლიკებზე რეაგირებას;
პასუხობს წაკითხულ ტექსტთან დაკავშირებულ კითხვებს.

უცხ.ს.III.18. მოსწავლეს შეუძლია დამხმარე საშუალებებზე დაყრდნობით საუბარი.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

წინასწარი მომზადების საფუძველზე მარტივი ენით საუბრობს მისთვის ნაცნობ თემებზე (თავისუფალი დრო, მოდა და სხვა);

უცხ.ს.III.19. მოსწავლე ფლობს და იყენებს საბაზისო ენობრივ უნარ-ჩვევებს.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

ინტერაქციის წარმართვისას სათანადოდ შეარჩევს ნასწავლ ენობრივ კონსტრუქციებსა და ფორმულებს, კლიშეებს;

იყენებს სასაუბრო თემის შესაბამის ნასწავლ ლექსიკას;

ამბების გადმოცემისას ცდილობს მართებულად გამოიყენოს ზმნის ნასწავლი ფორმები წარსული, ახლანდელი და მომავალი დროის გამოსახატად;

N	აქტივობის მიზანი და აღწერა	გამოყენებული მეთოდი/მეთოდები	კლასის ორგანიზების ფორმა/ფორმები	სასწავლო რესურსები	დრო (წთ)
1	საორგანიზაციო საკითხი მისალმება და გაკვეთილის მიზნის გაცნობა დაფაზე დაიწერება თემის სათაური «В лицее»	ვერბალური ახსნა	მთელი კლასი	გაკვეთილის მიზნის გაცნობა	2წთ
2	საშინაო დავალების შემოწმება: Кто был Пушкин? Где он учился? Сколько мальчиков сидели в классе? Какие предметы изучали? Как было распределено время для занятия и для отдыха? ასევე გავიხსენებთ წინა გაკვეთილზე სესწავლილ გრამატიკულ მასალას -ზმნის ახლანდელი დროის წარმოება	კითხვებზე პასუხი	მთელი კლასი	სახელმძღვანელო	8 წთ
3	ნასწავლი ლექსიკის შემოწმება- დაურიგდებათ კროსვორდები და ინსტრუქციით მიეცემათ დავალება -თარგმნონ სიტყვები და ჩაწერონ ზმნები ახლანდელი დროის პირველი პირის მხოლობითი რიცხვის ფორმაში(კროსვორდი ახლავს თან)	პრაქტიკული სამუშაო	ინდივიდუალურად	კროსვორდი	7 წთ.
4	შესრულებული კროსვორდის შემოწმება-მოსწავლეები წაიკითხავენ შესრულებულ დავალებას	ხმამაღლა კითხვა	მთელი კლასი ინდივიდუალური	კროსვორდი	4 წთ.
5	ნასწავლ თემაზე დაყრდნობით და კროსვორდის შესავსებად გამოყენებულ სიტყვების საშუალებით მოსწავლეები ჩემი დახმარებით შეეცდებიან წყვილებში შეადგინონ კითხვები თემაზე »Мой день»	პრაქტიკული სამუშაო	წყვილები	საშინაო დავალების რვეული სახელმძღვანელო	10წთ
6	მოსწავლეებს ვაჩვენებ კომიქსებს და მივცემ ინსტრუქციას -წყვილები მიიღებენ დავალებას რომ მათი შედგენილი კითხვებიდან რომელ კომიქსს რომელ შეკითხვა შეესაბამება მათ კომიქსის მიხედვით უნდა შეადგინონ მინი დიალოგები (იქნება სამი წყვილი და შესაბამისად განაწილდება დავალებაც)	პრაქტიკული სამუშაო	წყვილები	კომიქსები	10წთ
7	საშინაო დავალება მოსწავლეებს მივცემ არჩევით ორ თემას: Что я делаю в школе Моё свободное время	ვერბალური ახსნა	მთელი კლასი		2 წთ
	შეფასება	განმსაზღვრელი			3წთ

გაკვეთილის ბოლოს მისაღწევი შედეგები:

მოსწავლეებმა გაიმდიდრეს ლექსიკური მარაგი

გამოიყენეს შესავლილი გრამატიკული კონსტრუქციები

მიიღეს მონაწილეობა ინტერაქციაში

მოხდა საკომუნიკაციო უნარების განვითარების ხელშეწყობა

დიალოგის შეფასების რუბრიკა

	ნასწავლი ლექსიკის სწორად გამოყენება დიალოგში	3 ქ
	გრამატიკული კონსტრუქციის სწორად გამოყენებადიალოგში	2 ქ
	მოსწავლის აქტიურობა გაკვეთილზე	2 ქ
	მოსწავლე რამდენად სწორად სვამს კითხვებს და პასუხობს ადეკვატურად	3 ქ

ხელმოწერა: მ სხილაძე

თარიღი:

რეფლექსია

31 იანვარს 9 კლასში ჩავატარე გაკვეთილი თემაზე В лицее. მუშაობის პროცესში მოტივაციის ასამაღლებლად გამოვიყენე მათთვის სრულიად ახალი ონლაინ რესურსები. ახალი სიტყვების გამოსაკითხად გამოვიყენე კროსვორდი, რომელიც შევადგინე წინა გაკვეთილზე მიცემული სიტყვებისგან. ვინაიდან ეს რესურსი პირველად იქნა გამოყენებული, ინსტრუქციის გამეორება რამდენჯერმე დამჭირდა. მაგრამ დავალება მოსწავლეებმა შეძლებისდაგვარად შეასრულეს.

წყვილებში სამუშაოდ მოსწავლეებს ახალი დავალება მივეცი -შეედგინათ კითხვები და მოკლე პასუხები თავიანთი დღის რეჟიმის შესახებ. აქაც ახალი რესურსის გამოყენება გადავწყვიტე -კომიქსები.კომიქსი სამ ნაწილად გავყავი, წყვილიც სამი იყო. რომლის მიხედვითაც თითოეულ წყვილს უნდა მოეძებნს თავისი შესაფერი კომიქსი,რომელიც დაფაზე განვალაგე და დიალოგი გაეთამაშებინათ. ორმა წყვილმა მცირე შეცდომებით გაართვა თავი დავალებას, ერთმა წყვილმა ვერ შეძლო.

ამ ტიპის რესურსების გამოყენება გაკვეთილებზე უფრო მეტ შედეგზე გამიყვანს რადგან მოსწავლეებს ძალიან მოეწონათ ეს დავალებები. მხოლოდ დროის ფაქტორი არის გასათვალისწინებელი დიდხანს უწევთ ფიქრი. ასევე სიტყვების შესწავლა და დამახსოვრება.

მზია სხილაძე

დანართი7

გაგება-გააზრებაზე ორიენტირებული ტესტების ნიმუშები:

Прочитайте тексты и выберите правильный вариант ответа.

1.У Владимира дружная семья: двое детей и молодая симпатичная жена Лена, которая работает в юридической фирме. Владимир работает в городской больнице, а ещё у него большая частная практика, каждый день он принимает больных. Он часто ходит в библиотеку и пишет научные статьи.

Кто Владимир по профессии?

А. Юрист В. Врач

Б. Библиотекарь Г. Писатель

2. День Матери – новый, но уже любимый многими праздник в Грузии. Отмечают его весной, в начале марта. К нему готовятся и взрослые, и дети – все, у кого, к счастью, есть мамы. Малыши рисуют или делают своими руками милые игрушки, ребята постарше покупают мамам цветы, взрослые собирают гостей, устраивают мамам семейные праздники. Хорошо бы помнить о своих любимых мамах не только раз в году.

Когда начали отмечать в Грузии День Матери?

А. Недавно. В. В конце марта.

Б. Давно. Г. Прошлой весной.

3. Апельсиновые деревья появились в Европе в XVI веке. Португальские моряки привезли их на своих кораблях из Китая – родины апельсинов. Ещё в XIX веке апельсин встречался редко и считался дорогим подарком, недаром его называли золотым китайским яблоком. Сейчас апельсины растут во многих странах мира: в Испании, Марокко, Калифорнии, Грузии, и мы можем лакомиться ими круглый год.

Почему апельсины называли золотыми яблоками?

А. Их привозили из Китая. В. Они были редкостью.

Б. Их обменивали на золото. Г. Они полезнее яблок.

4. Малыши, с которыми с самого раннего возраста, помимо родного, общаются и на другом языке, обгоняют в развитии своих сверстников уже в первые годы жизни. Учёные пришли к выводу, что к двум годам такие дети имеют довольно большой словарный запас в каждом из языков и умеют легко переключаться с одного языка на другой.

О чём этот текст?

А. О пользе двуязычия. В. О желании малышей изучать языки.

Б. О том, что учиться никогда не поздно. Г. О лексике малышей.

5. Польза яблок известна всем, но недавно открылась новая сторона этого плода. Японские учёные установили, что процесс очищения яблока от кожицы улучшает кровообращение головного мозга. Правда, ощутимого улучшения интеллекта ежедневное очищение яблок не гарантирует. И, тем не менее, после опубликования результатов исследования цены на яблоки в Японии поползли вверх.

Цены на яблоки в Японии выросли, так как

А. стоимость фруктов меняется. В. они гарантируют долголетие.

Б. открылось их новое свойство. Г. они стали дефицитом.

Прочитайте диалоги и выберите правильный вариант ответа.

6. - Будьте любезны, взвесьте мне килограмм баклажан.

- Пожалуйста. Ещё что-нибудь?

- Да, мненужно купить сыр.

- Сыр любого сорта вы сможете приобрести у центрального входа.

- Спасибо.

Где происходит диалог?

А. В ресторане. В. В хозяйственном магазине

. Б. В столовой. Г. На рынке.